Gayrimenkul kiralari kanunu GAYRIMENKUL KIRALARI HAKKINDA KANUN Kanun Numarasi: 6570 Kabul Tarihi: 18/05/1955 Yayimlandigi Resmi Gazete Tarihi: 27/05/1955 Yayimlandigi Resmi Gazete Sayisi: 9013 Madde 1 - Belediye teskilati olan yerlerle, iskele, liman ve istasyonlardaki gayrimenkullerin (Musakkaf olmiyanlari hariç) kiralanmalarinda kiraliyanla kiraci arasindaki hukuki münasebetlerde bu kanun ile Borçlar Kanununun bu kanuna aykiri olmayan hükümleri tatbik olunur. Mabetler kiraya verilemez ve ibadethane haricinde hiçbir is için de kullanilamaz. Madde 2 - (Iptal: Anayasa Mahkemesi’nin 26/03/1963 tarih ve E. 1963/3, K. 1963/67 sayili karari ile.) Madde 3 - (Iptal: Anayasa Mahkemesi’nin 26/03/1963 tarih ve E. 1963/3, K. 1963/67 sayili karari ile.) Madde 4 - Mobilyali olarak kiraya verilen gayrimenkulerin, bu kanuna göre taayyün eden yillik kira bellerine mobilya için belediye encümenlerince takdir edilen kiymetin yüzde yirmisinden fazla zam yapilamaz. Su kadar ki bu suretle zam olunacak miktar kira bedelinin yillik tutarini geçemez. Kira müddetinin hitamindan bir ay evvel yazi ile haber vermek sartiyle kiralayan mobilyalarini kismen veya tamamen geri alabilir. Bu takdirde mobilyalar için yapilan zam nispetinde kiradan indirme yapilir. Madde 5 - Kaloriferli gayrimenkullerde mahrukat fiyatlarindaki degisikliklerin kira bedellerine inikasi nispeti hükümetçe tesbit ve ilan olunur. Madde 6 - Kismen mesken olarak kismen de meskenden gayri bir sekilde kullanilmak üzere kiralanmis bulunan veya tamamen mesken olarak kullanilmak üzere kiralanmis iken fiilen meskenden gayri surette kullanilan gayrimenkullerin kira bedelleri zam bakimindan mesken olmayan yerlere ait hükümlere tabidir. Madde 7 - Kira sartlarina ve Borçlar Kanununun bu kanuna aykiri olmayan hükümlerine riayet edilse bile asagidaki yazili hallerde kiralayan a) Kiraci tarafindan gayrimenkulün tahliye edilecegi yazi ile bildirilmis olmasina ragmen tahliye edilmezse icra dairesine müracaatla tahliye istiyebilecegi gibi, b) Gayrimenkulü kendisi veya esi veya çocuklari için mesken olarak kullanma ihtiyacinda kalirsa kira akdinin hitaminda, c) Gayrimenkulü kendisinin veya esinin veya çocuklarinin bir meslek veya sanati bizzat icra etmesi için kullanma ihtiyacinda ise kira akdinin hitaminda, ç) Gayrimenkulü yeniden insa veya imar maksadiyle esasli bir surette tamir, tevsi veya tadil için ve ameliye esnasinda içinde ikamet veya istigal mümkün olmadigi fennen anlasildigi takdirde kira akdinin hitaminda, d) Gayrimenkulü Medeni Kanun hükümlerine göre iktisabeden kimse kendisi veya esi veya çocuklari için tamamen veya kismen mesken olarak ve yine kendisi veya esi veya çocuklari için bir meslek veya sanatin bizzat icrasi maksadiyle is yeri olarak kullanma ihtiyacinda ise iktisap tarihinden itibaren bir ay zarfinda kiraciyi keyfiyetten ihtarname ile haberdar etmek sartiyle alti ay sonra, e) Kira bedelini vaktinde ödememelerinden dolayi hakli olarak bir yil içinde kendilerine iki defa yazili ihtar yapilan kiracilar aleyhine, ayrica ihtara hacet kalmaksizin, kira müddettinin hitaminda, Tahliye davasi açabilirler. Ayni sehir veya belediye hudutlari içinde kendisinin veya birlikte yasadigi esinin uhdesinde kayitli oturabilecegi meskeni bulunan kimse, kirada oturdugu yeri, malikin istegi üzerine tahliye etmeye mecburdur. Madde 8 - Bu kanunla Borçlar Kanununda gösterilen haller disindaki sebeplerle açilacak tahliye davalari, mukavelelerde aksine sart bulunsa dahi mesmu olmaz. Madde 9 - Kira mukavelelerinde; bu Kanunun kira bedellerinin tayinine mütaalik hususlar müstesna kiraci aleyhine degisiklik yapilamaz. Madde 10 - (Mülga madde: 30/04/1973 - 1711/3 md.) Madde 11 - Kiraci kira müddetinin bitmesinden en az on bes gün evvel mecuru tahliye edecegini yazi ile bildirmedigi takdirde sözlesme ayni sartlarla bir yil uzatilmis sayilir. Madde 12 - Kiraci, mukavelede hilafina sarahat olmadikça, kiralanan yeri kismen veya tamamen baskasina kiralayamaz yahut istifade hakkini veya mukavelesini baskasina devredemez veyahut kendisi gayrimenkulü birakmis oldugu halde hiçbir sebeple bu yeri kismen veya tamamen baskalarina isgal ettiremez. Kira akdinin esas gayesi itibariyle baskalarina kiralanmasi lazim ve mütat olan (Otel, pansiyon, talebe yurdu ve benzerleri) gayrimenkuller bütün gayrimenkulün devri veya kiralanmasi hali müstesna olmak üzere yukardaki fikra hükmüne tabi degildir. Bu maddenin birinci fikrasi hükmüne riayet etmeyerek bir gayrimenkule kiraci veya devir alan sifatiyle girenler veya bu gayrimenkulü isgal edenler hakkinda hiçbir ihtara hacet kalmaksizin sulh mahkemelerinde tahliye davasi açilabilir. Fuzuli sagiller hakkinda 5917 sayili kanun hükümlerinin tatbiki da istenebilir.(*) ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ NOT : (*) 5917 sayili Kanunun yerini 3091sayili Tasinmaz Mal Zilyedligine Yapilan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkinda Kanun almistir. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Madde 13 - Kira mukavelelerinin ve Borçlar Kanununun bu kanuna mugayir olmayan vecibelerine kiracilar veya ortaklariyle sanat, meslek ve ihtisaslari dolayisiyle ayni meslek veya sanati idame ettirecek olan mirasçilari ve meskenlerde ölen kiraci ile birlikte ikamet edenler tarafindan tamamen riayet edildigi müddetçe bu kanunun yürürlükten kaldirilmasindan üç ay sonraya kadar aleyhlerine tahliye davasi açilamaz. Madde 14 - 2490 sayili Artirma, Eksiltme ve Ihale Kanununa tabi olarak kiraya verilen gayrimenkuller hakkinda da bu kanun hükümleri tatbik olunur.(*) ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ NOT : (*) 2490 sayili Kanunun yerini 2886 sayili Devlet Ihale Kanunu almistir. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Madde 15 - Kiralayan 7 nci maddenin b, c, d bentlerinde yazili sebeplerden dolayi tahliye ettirdigi gayrimenkulü mücbir sebep olmaksizin üç sene müddetle eski kiracisindan baskasina kiralayamaz. ç fikrasina göre tahliye edilen gayrimenkuller eski hali ile, mücbir sebepler olmadikça üç sene müddetle baskasina kiraya verilemez. ç fikrasina istinaden tahliye edildikten sonra imar planina göre yeniden insa veya esasli sekilde tadil veya tevsi edilen gayrimenkullerin yeni hali ile ve yeni kira bedeli ile bir mesken veya bir ticarethane yerini eski kiracinin kiralamaga tercih hakki vardir. Bu hakkin, kiralayanin, yapacagi teblig tarihinden itibaren bir ay içinde kullanilmasi sarttir. Bu maddeye göre tercih hakki bertaraf edilmedikçe, gayrimenkul üç yil müddetle baskasina kiralanamaz. Madde 16 - Hava parasi olarak veyahut her ne nam ve suretle olursa olsun bu kanuna göre taayyün eden kira bedelinden fazla para alanlar, bunlar namina hareket edenler veya bunlara tavassut edenlere 15 inci madde hükmüne aykiri hareket edenler hakkinda alti aydan bir seneye kadar hapis ve üç yillik kira bedeli tutarinca adli para cezasi hükmolunur. Mükerrirler hakkinda bu cezalar bir misli artirilir.(*) ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ NOT : (*) 04/11/2004 kabul tarihli, 13/11/2004 tarih ve 25642 sayili R.G.de yayimlanan 5252 sayili Kanunun 5. maddesi ile Kanunlardaki "agir para" cezalari "adli para" cezasina dönüstürülmüstür. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Madde 17 - Milli Korunma Kanununun 30 uncu maddesi ile 56 nci maddesinin VII nci bendi ve bu maddeleri tadil veya ilga eden kanunlar yürürlükten kaldirilmistir. Madde 18 - Bu kanun 01/06/1955 tarihinden itibaren mer’idir. Madde 19 - Bu kanunu icraya Icra Vekilleri Heyeti memurdur. Ek Madde 1 - (Ek madde: 23/01/1998 - 4331/1 md.) Bu Kanunun yürürlüge girdigi tarihe kadar, yangin, yer sarsintisi, yer kaymasi, firtina, taskin, sel gibi tabii afetler nedeniyle zarar gören mülkiyeti veya idaresi Vakiflar Genel Müdürlügüne ait vakif tasinmazlarin onarim veya restorasyonunu müteakip bir defaya mahsus olmak üzere afet öncesi kiracilarina Devlet Ihale Kanunu hükümleri uygulanmaksizin Vakiflar Genel Müdürlügünce tespit edilen rayiç kira bedeli ile kiracilik hakki taninabilir. Muvakkat Madde 1 - Bu kanunun kira bedeline mütaallik hükümleri: a) Milli Korunma Kanununa tabi olan gayrimenkuller için 01/06/1955 tarihinden, b) Milli Korunma Kanununa tabi olmayip da serbest kira ile kiralanmis olan ve kira akitleri gayri muayyen müddete inkilabetmis bulunan gayrimenkullerin kira bedelleri bu kanunun mer’iyete vazindan itibaren geçecek altinci ayi takibeden ay basindan, c) Milli Korunma Kanununa tabi olmaksizin, serbest kira ile kiralanmakta olup da mukavele müddetleri muayyen olan gayrimenkullerde kira akitlerinin hitamindan itibaren, ç) (Degisik bent: 09/01/1956 - 6634/1 md.) C fikrasinda yazili gayrimenkullerden bir yildan fazla müddetle mukaveleye baglanmis olup da bu kanunun mer’iyete girdigi tarihte bir seneden fazla müddeti bulunanlar için 01/06/1956 tarihinden itibaren mer’idir. Bu kanuna göre kiraya zam yapilmasi icap ettigi hallerde yapilacak zam nispetlerinden asagi nispette zam yapilacagini veya hiç zam yapilmiyacagini kiralayan, kanunun mer’iyete girmesinden itibaren bir ay içinde yazi ile teblig etmedigi taktirde mevzuubahis zamlar bu kanunun meri’yete girdigi tarihten bir ay sonra ve yukaridaki tarihlerden baslamak üzere uygulanir. Bu takdirde kiraci bir aylik müddetin sonundan basliyarak bir ay içinde mukavelenin feshini ihbar edebilir ve bu ihbardan itibaren iki ay içinde gayrimenkulü tahliyeye mecburdur. Tahliyeye kadar geçen müddetin kirasi zammi ile birlikte ödenir. Muvakkat Madde 2 - Bu kanunun 7 nci maddesinde yazili tahliye davalari bakimindan: a) Milli Korunma Kanununa tabi olan gayrimenkullerin kira mukaveleleri 31/05/1955 tarihinde, b) Milli Korunma Kanununa tabi olmayip da serbest kira ile kiralanmakta olan ve kira mukaveleleri gayri muayyen müddete inkilabetmis bulunan gayrimenkullerin kira mukaveleleri ise bu kanunun mer’iyete vazi tarihinden itibaren geçecek altinci ayin sonunda hitama ermis addolunur. Bu tarihlerden itibaren bir ay zarfinda dava açilmadigi takdirde mukavelelerin hitam müddetleri beklenmesi zaruridir. Geçici Madde 3 - (*) T.C. Emekli Sandigi, Sosyal Sigortalar Kurumu, Esnaf ve Sanatkarlar ve Diger Bagimsiz Çalisanlar Sosyal Sigortalar Kurumu (BAG - KUR), Türkiye Kizilay Dernegi, Türk Hava Kurumu, Darülaceze Müdürlügü, Darüssafaka Cemiyeti ve baglisi vakiflar, mazbut ve mülhak vakiflar ile Vakiflar Genel Müdürlügü, Verem Savas ve Kanserle Savas dernekleri adina kayitli veya bunlarin kamu kuruluslari veya kamu yararina çalisan derneklerle müstereken sahip bulunduklari gayrimenkullere (vasiyet edilenler dahil) iliskin kira sözlesmeleri bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren alti ay sonra sona erer. Bu süre içinde yukaridaki Kurumlar veya bunlarin kira islerini yürüten istiraklerince rayiç veya emsal bedele uygun olarak yeni kira bedeli ve sartlar tespit edilerek kiraciya teblig edilir. Eski kiracinin birinci fikrada belirtilen alti ayi takip eden 30 gün içinde yeni kira bedeli ve sartlar üzerinden kira sözlesmesi yapmaya hakki vardir. (Degisik fikra: 30/05/1984 - 3012/1 md.) Teklif edilen yeni bedele, kiralayan ve kiracilarca sulh hukuk mahkemeleri nezdinde itiraz olunabilir. 30 günlük süre içinde itiraz ve rüçhan hakkini kullanmayan ve gayrimenkulü tahliye etmeyenlerin, tahliyeleri icra memurlugundan istenir. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ NOT : (*) 11/10/1983 tarih ve 2912/1 md. Ile gelen geçici md. Hükmü olup madde numarasi teselsül ettirilmistir. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Geçici Madde 4 - (*) Belediyeler ve Özel Idareler ile Beden Terbiyesi Genel Müdürlügü adina kayitli veya bunlarin kamu kuruluslari veya kamu yararina çalisan derneklerle müstereken sahip bulunduklari gayrimenkullere (vasiyet edilenler dahil) iliskin kira sözlesmeleri bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren alti ay sonra sona erer. Bu süre içinde yukaridaki kurumlar ve bunlarin kira islerini yürüten istiraklerince rayiç ve emsal bedele uygun olarak yeni kira bedeli ve sartlar tespit edilerek kiraciya teblig edilir. Eski kiracinin birinci fikrada belirtilen alti ayi takip eden 30 gün içinde yeni kira bedeli ve sartlar üzerinde kira mukavelesi yapmaya hakki vardir. Teklif edilen yeni bedele ve sartlara kiracilarca sulh hukuk mahkemeleri nezdinde itiraz olunabilir. Otuz günlük süre içinde itiraz ve rüçhan hakkini kullanmayan ve gayrimenkulü tahliye etmeyenlerin tahliyeleri icra memurlugundan istenir. Itiraz süresi içinde, belirlenen kira bedeline karsi sulh hukuk mahkemesine itiraz vaki oldugunda kiraci, dava sonuna kadar kurum ve kuruluslarca tesbit edilen kirayi aylik olarak öder ve tahliye edilemez. Sulh hukuk mahkemesince rayiç ve emsale uygun olarak kira bedeli tesbit olunur. Mahkeme kararina göre kiraci lehine fark oldugu takdirde bu miktar ileriki aylik kiralara mahsup edilir. Görülecek davalarda ilk ve eski kiranin toptan esya fiyatlarindaki artis yüzdeleri bu tespitlerde nazara alinmaz. Mahkeme tespitte bilirkisi olarak resmi dairelerce bildirilen teknik elemanlardan, Ticaret Odasi temsilcisinden ve bir de hukukçudan olmak üzere üç kisilik heyeti resen seçer.(**) Mahkeme kararinin kesinlesmesinden baslayarak otuz gün içinde mahkemece tesbit edilen kira bedeline göre kiracinin yeni kira sözlesmesi yapmaya hakki vardir. Bu süre içinde sözlesmeyi yapmayan ve biriken kira farklarini ödemeyen kiracinin tahliyesi icra memurlugundan istenir. Bu davalar ivedilikle görülür. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ NOT : (*) 15/01/1985 tarih ve 3151/1 md. Ile gelen geçici md. Hükmü olup madde numarasi teselsül ettirilmistir. (**) 213 sayili Vergi Usul Kanununun Mükerrer 298. maddesine, 5479 sayili Kanunla eklenen © bendi geregince, vergi kanunlarinda yer alan "toptan esya fiyatlari genel endeksi" ibareleri "üretici fiyatlari genel endeksi" ve "TEFE" ibareleri "ÜFE" olarak uygulanir. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Geçici Madde 5 - (Ek madde: 01/12/1993 - 3917/7 md.) Sosyal Sigortalar Kurumu ile Esnaf ve Sanatkarlar ve Diger Bagimsiz Çalisanlar Sosyal Sigortalar Kurumunun sahibi veya ortagi bulundugu gayrimenkuller için 01/01/1993 tarihinden önce 22/04/1926 tarih ve 818 sayili Borçlar Kanunu ile 18/05/1955 tarih ve 6570 sayili Gayrimenkul Kiralari Hakkinda Kanuna göre yapilmis olan kira sözlesmeleri, sözlesmelerin bitim tarihinden itibaren üç ay sonra, isletme hakkinin devrine iliskin sözlesmeler ise bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren üç ay sonra sona erer. Kurumlarca, bu süre içinde rayiç bedel veya emsal bedele uygun olarak yeni kira bedeli ve sartlari tespit edilerek kiraciya teblig olunur. Eski kiracinin, birinci fikrada belirtilen üç ayi takip eden (30) gün içinde yeni kira bedeli ve sartlari üzerinden 6570 sayili Gayrimenkul Kiralari Hakkinda Kanun hükümlerine göre kira sözlesmesi yapmaya veya teklif edilen yeni kira bedeline sulh hukuk mahkemeleri nezdinde itiraz etmeye hakki vardir. 30 günlük süre içinde itiraz ve rüçhan hakkini kullanmayan ve gayrimenkulü tahliye etmeyen kiracilarin tahliyesi ilgili icra memurlugunca saglanir. Belirlenen kira bedeline karsi süresi içinde dava açilmasi halinde, dava sonucuna kadar Kurumlarca tespit edilen yeni kira bedeli üzerinden ödeme yapilir. Dava sonucunda belirlenen kira bedeline göre; kiraci lehine dogacak farklar takip eden aylara ait kira bedelinden mahsup edilir. Kira bedellerinin tespitine iliskin davalarda, toptan esya fiyatlarindaki artis yüzdeleri dikkate alinmaz.(*) Mahkeme kararinin kesinlesmesinden baslayarak otuz gün içinde, mahkemece tespit edilen kira bedeline göre kiracinin 22/04/1926 tarih ve 818 sayili Borçlar Kanunu ile 18/05/1955 tarih ve 6570 sayili Gayrimenkul Kiralari Hakkinda Kanuna göre yeni kira sözlesmesi yapmaya hakki vardir. Bu süre içinde sözlesme yapmayan ve varsa birikmis kira farklarini ödemeyen kiracinin tahliyesi ilgili Icra Memurlugundan talep edilir. Bu sekilde tespit edilen yeni kira bedelleri, yilda bir defa Devlet Istatistik Enstitüsü tüketici fiyat endeksindeki artis oranindan az olmamak üzere rayiç veya emsal degere yükseltilir. Birinci fikrada belirtilen kurumlarin kamu kuruluslarina kiralanmis bulunan gayrimenkulleri hakkinda da yukaridaki hükümler uygulanir. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ NOT : (*) 213 sayili Vergi Usul Kanununun Mükerrer 298. maddesine, 5479 sayili Kanunla eklenen © bendi geregince, vergi kanunlarinda yer alan "toptan esya fiyatlari genel endeksi" ibareleri "üretici fiyatlari genel endeksi" ve "TEFE" ibareleri "ÜFE" olarak uygulanir. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Geçici Madde 6 - (Ek madde: 23/01/1998 - 4331/2 md. ; Iptal: Anayasa Mahkemesi’nin 20/05/1998 tarih ve E. 1998/10, K. 1998/18 sayili karari ile)(*) ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ NOT : (*) Anayasa Mahkemesince iptal edilen madde için Tarihçeye bakiniz. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ TARIHÇE : 1 - Anayasa Mahkemesince iptal edilen madde metni: Geçici Madde 6 - (Ek madde: 23/01/1998 - 4331/2 md.) Vakiflar Genel Müdürlügünün mazbut ve mülhak, vakiflara ait gayrimenkullere iliskin kira sözlesmeleri bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren üç ay sonra sona erer. Bu süre içinde Vakiflar Genel Müdürlügü ve mütevellilerince rayiç veya emsal bedellere uygun olarak yeni kira bedeli ve sartlari tespit edilerek kiraciya teblig olunur, ayni zamanda bu bedel üzerinden gayrimenkulü kiralamak isteyen üçüncü sahislara uygun biçim ve yöntemlerle sartlar duyurulur. Ikinci fikradaki sartlari kabul eden ya da daha fazla bedel teklif eden üçüncü sahislarin varligi halinde eski kiracilarin en yüksek bedel üzerinden birinci fikrada belirtilen üç ayi takip eden otuz gün içinde yeni kira sözlesmesi yapmaya öncelikle haklari vardir. Otuz günlük süre içinde kira sözlesmesi imzalayan ve gayrimenkulü de tahliye etmeyen kiracinin tahliyesi, bu sürenin bitiminden sonra Vakiflar Genel Müdürlügünün basvurusu üzerine baskaca tebligata gerek görülmeden mahalli mülki amirlerinin karari ile bir hafta içinde bosalttirilir. Idare ve yargi organlarina yapilacak basvurular, bu kararlarin yerine getirilmesini durdurmaz. Belirtilen kira bedeline karsi süresi içinde dava açilmasi halinde, verilen karar kesinlesinceye kadar Vakiflar Genel Müdürlügünce tespit edilen yeni kira bedeli üzerinden ödeme yapilir. Dava sonucuna göre belirlenen kira bedeline göre kiraci lehine dogacak farklar, takip eden aylara ait kira bedellerinden mahsup edilir. Kira bedellerinin tespitine iliskin davalarda ilk ve eski kiranin toptan esya fiyatlarindaki artis yüzdeleri nazara alinmaz. Mahkeme kararinin kesinlesmesinden baslayarak otuz gün içinde mahkemece tespit edilen kira bedeli üzerinden kiracinin yeni kira sözlesmesi yapmaya hakki vardir. Bu süre içinde sözlesme yapmayan ve varsa birikmis kira farklarini ödemeyen kiracinin tahliyesi ilgili Icra Müdürlügünden talep edilir. Yeni sözlesme ile akdolunan kira bedelleri, müteakip kira dönemlerinde geçen yilin ayni ayina göre Devlet Istatistik Enstitüsünce belirlenen 12 aylik Toptan Esya Fiyat Endekslerinden az olmamak üzere, rayiç veya emsal deger dikkate alinarak yükseltilir. (*) (*) Anayasa Mahkemesinin 20/05/1998 tarih ve E.1998/10, K.1998/18 sayili Karari ile iptal edilen bu maddenin; anilan mahkemenin 20/05/1998 tarih ve E.1998/10, K.1998/3-2 sayili Karari ile; Iptal kararinin Resmi Gazetede yayimlanacagi güne kadar yürürlügünün durdurulmasina karar verilmistir. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Geçici Madde 7 - (Ek madde: 16/02/2000 - 4531 S. K./1 md.)(*) Sözlesmelerde kararlastirilan kira paralari 2000 yilinda yillik %25, (…)(**) oraninda artirilabilir. Ancak, tasinmazin bulundugu bölgede rayiç kira parasindaki artis bu oranlarin altinda ise bu oranlar uygulanmaz. Kira parasinin yabanci para veya kiymetli madene endeksli olarak belirlendigi sözlesmelerde ayrica yillik artis uygulanamaz. Kira parasinin artis sinirlarinin asilmasi amaciyla yeniden kira sözlesmesi yapilamaz. Kira tespit davalarinda da yukaridaki sinirlamalara uyulur. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ NOT : (*) Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altinda bulunan tasinmaz mallarda 2001 yilindaki artislarda uygulanacak oran, 12/01/2001 tarih ve 24285 sayili Resmi Gazetede yayimlanan 248 sira nolu Milli Emlak Genel Tebligi ile %10 olarak tespit edilmistir. Ancak, Anayasa Mahkemesinin iptal karari üzerine, 09/10/2001 tarihli ve 24548 sayili Resmi Gazetede yayimlanan 258 sira nolu Milli Emlak Genel Tebligi ile 248 nolu teblig yürürlükten kaldirilmis ve kira, irtifak ve kullanim hakki bedellerindeki artislarda sözlesmelerdeki hükümlerin uygulanmasi gerektigi ilan edilmistir. Ayrintili bilgi için Emlak Vergisi Kanunu altinda yer alan Teblig 258'e bakiniz. (**) Burada yer alan "2001 yilinda ise yillik %10" ibaresi, 15/09/2001 tarih ve 24524 sayili R.G.de yayimlanan, 19/07/2001 tarihli ve E:2001/303, K:2001/333 Karar Sayili Anayasa Mahkemesi karariyla iptal edilmistir. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Kanuna Islenemeyen Hükümler 1) 09/01/1956 tarihli ve 6634 sayili Kanunun geçici maddesi: Geçici Madde - 6570 sayili Gayrimenkul Kiralari hakkindaki Kanunun muvakkat 1 inci maddesinin Ç fikrasina müsteniden açilmis olup da halen derdest bulunan davalar reddolunur. Bu husustaki ilamlar icra dairelerince infaz olunmiyarak dosyalari muameleden kaldirilir. Davalarin reddi ve icra dosyalarinin muameleden kaldirilmasindan dolayi harc ve resim alinmaz ve evvelce alinmis olan pesin harc ve resimler alakalilara iade olunur. 2) 30/05/1984 tarihli ve 3012 sayili Kanunun geçici maddesi: Geçici Madde - 6570 sayili Gayrimenkul Kiralari Hakkinda Kanuna 2912 sayili Kanunla Eklenen Geçici Maddenin Ikinci Fikrasina göre yeni kira sözlesmesi yapmayanlardan gayrimenkulleri henüz tahliye etmeyenlerce bu Kanunun yürürlüge girdigi tarihten itibaren otuz gün içinde kiralayan kurum tarafindan belirlenen kira bedellerine karsi sulh hukuk mahkemesine itiraz vaki oldugunda dava sonuna kadar kiraci, kurum ve kuruluslarca tespit edilen kirayi aylik olarak öder ve tahliye edilemez. Sulh hukuk mahkemesince rayiç ve emsale uygun olarak kira bedeli tespit olunur. Tespit edilen kira bedeli 1 Mayis 1984 tarihinden itibaren geçerli olup, karar ile kiraci lehine fark oldugu takdirde bu miktar ileriki aylik kiralara mahsup edilir. Görülecek davalarda ilk ve eski kiranin toptan esya fiyatlarindaki artis yüzdeleri bu tespitlerde nazara alinmaz. Mahkeme tespitte bilirkisi olarak resmi dairelerce bildirilen teknik elemanlardan, ticaret odasi temsilcisinden ve bir de hukukçudan olmak üzere üç kisilik heyeti resen seçer.(*) Mahkeme kararinin kesinlesmesinden baslayarak otuz gün içinde mahkemece tespit edilen kira bedeline göre kiracinin yeni kira sözlesmesi yapmaya hakki vardir. Bu süre içinde sözlesmeyi yapmayan ve biriken kira farklarini ödemeyen kiracinin tahliyesi icra memurlugundan istenir. Kurumlar tarafindan yapilan tebligat üzerine kurumca tespit edilen kira bedeline uygun olarak kira sözlesmesi yapilmis olmasi yukaridaki fikrada açiklanan itiraz hakkinin kullanilmasina engel teskil etmez. Bu takdirde mahkeme kararinin kesinlesmesi ile tespit edilen kira mukavele tarihinden geçerli olur. Bu davalar diger davalara nazaran öncelikle görülür. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ NOT : (*) 213 sayili Vergi Usul Kanununun Mükerrer 298. maddesine, 5479 sayili Kanunla eklenen © bendi geregince, vergi kanunlarinda yer alan "toptan esya fiyatlari genel endeksi" ibareleri "üretici fiyatlari genel endeksi" ve "TEFE" ibareleri "ÜFE" olarak uygulanir.