|
Konut Finansmani
Kanunu |
|
:: KONUT FINANSMANI (MORTGAGE) KANUNU
16 Mart 2007 SALI Resmî Gazete Sayi : 26454
KONUT FINANSMANI SISTEMINE ILISKIN ÇESITLI KANUNLARDA
DEGISIKLIK YAPILMASI HAKKINDA KANUN
Kanun No. 5582 Kabul Tarihi : 21/2/2007
MADDE 1 – 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayili Icra ve Iflâs Kanununun 45 inci maddesine birinci fikrasindan sonra
gelmek üzere asagidaki fikra eklenmistir.
"2499 sayili Sermaye Piyasasi Kanununun 38/A maddesinin birinci fikrasinda tanimlanan konut finansmanindan
kaynaklanan rehinle temin edilmis alacaklar ile Toplu Konut Idaresi Baskanliginin rehinle temin edilmis alacaklarinin
takibinde, rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapilabilir veya haciz yoluna basvurulabilir."
MADDE 2 – 2004 sayili Kanunun 128 inci maddesine ikinci fikrasindan sonra gelmek üzere asagidaki fikra
eklenmistir.
"Icra dairesi, 2499 sayili Sermaye Piyasasi Kanununun 38/A maddesinin birinci fikrasinda tanimlanan konut
finansmanindan kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut Idaresi Baskanliginin rehinle temin edilmis alacaklarinin takibinde,
satisi istenen tasinmaz için kiymet takdirini, ayni Kanunun 22 nci maddesinin birinci fikrasinin ® bendi uyarinca yetki
verilmis kisi veya kurumlara yaptirir."
MADDE 3 – 2004 sayili Kanunun 128/a maddesine birinci fikrasindan sonra gelmek üzere asagidaki fikra
eklenmistir.
"2499 sayili Sermaye Piyasasi Kanununun 38/A maddesinin birinci fikrasinda tanimlanan konut finansmanindan
kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut Idaresi Baskanliginin rehinle temin edilmis alacaklarinin takibinde, birinci fikra
uyarinca yaptirilmasina karar verilen bilirkisi incelemesi, ayni Kanunun 22 nci maddesinin birinci fikrasinin ® bendi
uyarinca yetki verilmis kisi veya kurumlara yaptirilir."
MADDE 4 – 2004 sayili Kanunun 134 üncü maddesine ikinci fikrasindan sonra gelmek üzere asagidaki fikra
eklenmistir.
"2499 sayili Sermaye Piyasasi Kanununun 38/A maddesinin birinci fikrasinda tanimlanan konut finansmanindan
kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut Idaresi Baskanliginin rehinle temin edilmis alacaklarinin takibinde, ikinci fikrada
yer alan oran yüzde yirmi olarak uygulanir."
MADDE 5 – 2004 sayili Kanunun 149/a maddesine asagidaki fikra eklenmistir.
"2499 sayili Sermaye Piyasasi Kanununun 38/A maddesinin birinci fikrasinda tanimlanan konut finansmanindan
kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut Idaresi Baskanliginin rehinle temin edilmis alacaklarinin takibinde, ikinci fikrada
yer alan oran yüzde otuz olarak uygulanir. Istinaf talebinin reddi halinde, teminat olarak alinan tutarin yarisi tazminat
olarak alacakliya ödenir. Alacaklinin satis talebinden sonra takdir edilen ve kesinlesen kiymete göre, merhunun alacagi
karsilamayacagi anlasilirsa kalan tutar teminatin geriye kalan kismindan karsilanir, varsa teminatin kalan kismi teminati
yatirana iade edilir."
MADDE 6 – 2004 sayili Kanuna asagidaki geçici madde eklenmistir.
"GEÇICI MADDE 8 – Bu Kanunun 128 inci maddesinin üçüncü fikrasi ile 128/a maddesinin ikinci fikrasinin
yürürlüge girmesini izleyen üçüncü yilin sonuna kadar 2499 sayili Sermaye Piyasasi Kanununun 38/A maddesinin birinci
fikrasinda tanimlanan konut finansmanindan kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut Idaresi Baskanliginin rehinle temin
edilmis alacaklarinin takibinde, tasinmaz için kiymet takdiri veya bilirkisi incelemesi, Sermaye Piyasasi Kanununun 22 nci
maddesinin birinci fikrasinin ® bendi uyarinca gayrimenkul degerleme faaliyeti konusunda yetki verilmis kisi veya
kurumlarin yani sira diger uzman bilirkisiler marifetiyle de yapilabilir."
MADDE 7 – 28/7/1981 tarihli ve 2499 sayili Sermaye Piyasasi Kanununun 3 üncü maddesine asagidaki bent
eklenmistir.
"k) Ipotekli Sermaye Piyasasi Araci: Ipotek teminatli menkul kiymetler, ipotege dayali menkul kiymetler, ipotek
finansmani kuruluslari tarafindan ihraç edilen hisse senedi disindaki sermaye piyasasi araçlari ve konut finansmanindan
kaynaklanan alacaklara dayali olarak veya bu alacaklarin teminati altinda ihraç edilen diger sermaye piyasasi araçlaridir."
MADDE 8 – 2499 sayili Kanunun 13/A maddesi madde basligi ile birlikte asagidaki sekilde degistirilmistir.
"Ipotek teminatli menkul kiymetler
MADDE 13/A – Ipotek teminatli menkul kiymetler, ihraççilarin genel yükümlülügü niteliginde olan ve olusturulan
teminat havuzundaki varliklar karsilik gösterilerek ihraç edilen borçlanma senetleridir. Ipotek teminatli menkul kiymetler
bankalar ve bu Kanunun 39/A maddesinde tanimlanan ipotek finansmani kuruluslari tarafindan ihraç edilebilir.
Ihraççilar, ipotek teminatli menkul kiymetlerin teminati olan varliklari, diger varliklarindan ayri olarak,
olusturacaklari teminat havuzu içerisinde izlemekle yükümlüdür. Teminat havuzuna dahil edilen varliklara iliskin
kayitlarin tutulmasina iliskin usûl ve esaslar Bankacilik Düzenleme ve Denetleme Kurulunun uygun görüsü alinmak
suretiyle Kurulca belirlenir. Kurul, Bankacilik Düzenleme ve Denetleme Kurulunun uygun görüsü alinmak suretiyle,
teminat havuzuna dahil edilen varliklara iliskin kayitlarin ihraççinin yani sira ayri bir kayit kurulusu nezdinde de
tutulmasini zorunlu tutabilir.
Teminat havuzu; yapi kullanma izni alinmis konut ve diger gayrimenkuller üzerine ipotek tesis edilmek suretiyle
teminat altina alinmis alacaklar, ikame varliklar ve bunlarin riskten korunmasi amaciyla yapilan sözlesmelerden olusur.
Bunlar disinda kalan varlik ve alacaklar teminat havuzuna dahil edilemez.
Yapi kullanma izni alinmis konutlar üzerine ipotek tesis edilmek suretiyle teminat altina alinmis alacaklarin ilgili
konutun degerinin yüzde yetmisbesini, yapi kullanma izni alinmis diger gayrimenkuller üzerine ipotek tesis edilmek
suretiyle teminat altina alinmis alacaklarin ise ilgili gayrimenkulun degerinin yüzde ellisini asan kismi, teminat degerinin
hesaplanmasinda dikkate alinmaz. Teminat havuzuna dahil edilecek yapi kullanma izni alinmis konut ve diger2 gayrimenkuller üzerine ipotek tesis edilmek suretiyle teminat altina alinmis alacaklarin vadesi gelmis tüm ödemelerinin
yapilmis olmasi sarttir.
Ikame varliklar nakit, devlet iç borçlanma senetleri, hazine kefaletiyle ihraç edilen menkul kiymetler, Ekonomik
Isbirligi ve Kalkinma Teskilatina üye ülkelerin merkezi yönetimleri ile merkez bankalarinca ya da bunlarin kefaletiyle
ihraç edilen menkul kiymetler ile Kurulca uygun görülen benzer nitelikteki varliklardan olusur.
Teminat havuzundaki tüm varliklar içerisinde yapi kullanma izni alinmis diger gayrimenkuller üzerine ipotek tesis
edilmek suretiyle teminat altina alinmis alacaklarin ve ikame varliklarin payi ayri ayri yüzde onbesi asamaz.
Ihraççilar, teminat havuzundaki varliklarin faiz, kur, kredi ve benzeri risklerden korunmasi amaciyla sözlesmeler
yapabilir. Teminat havuzunda yer alan varliklarin riskten korunmasi amaciyla yapilmis sözlesmeler de teminat havuzuna
dahildir.
Ipotek teminatli menkul kiymetlerin itfasina kadar olan süre boyunca;
a) Teminat havuzundaki varliklarin nominal degerinin ipotek teminatli menkul kiymetlerin nominal degerine esit
ya da fazla olmasi,
b) Teminat havuzundaki varliklarin getirisinin en az ipotek teminatli menkul kiymetlerin getirisine esit ya da fazla
olmasi,
c) Teminat havuzundaki varliklardan elde edilen gelirin tutar ve ödeme dönemleri bakimindan ipotek teminatli
menkul kiymet sahiplerine yapilan ödemeleri karsilamasi,
d) Teminat havuzunda yer alan varliklarin net bugünkü degerinin ipotek teminatli menkul kiymetlerin net bugünkü
degerinden yüzde ikisi oraninda fazla olmasi,
zorunludur. Bu fikranin uygulanmasina iliskin usûl ve esaslar Kurulca belirlenir.
Ilave menkul kiymet ihraci veya sekizinci fikrada belirtilen kosullarin saglanmasi amaciyla teminat havuzuna yeni
varliklar dahil edilebilir. Makul bir gerekçe olmasi durumunda, ihraççilar, teminat sorumlusunun onayini alarak, teminat
havuzuna dahil edilmis bir varligi teminat havuzundan çikartabilir veya teminat havuzunda bulunmayan bir varlik ile
degistirebilirler.
Ihraççinin Kurulun onayini almak suretiyle bir teminat sorumlusu belirlemesi zorunludur. Teminat sorumlusunun
sahip olmasi gereken nitelikler Kurulca belirlenir. Kurul, ipotek teminatli menkul kiymet sahiplerinin haklarinin korunmasi
amaciyla teminat sorumlusunun degistirilmesini istemeye veya teminat sorumlusunu re’sen degistirmeye yetkilidir.
Teminat sorumlusu, bu madde kapsaminda;
a) Teminat havuzlarinin olusturulmasini ve teminat havuzlarina dahil edilen varliklarin sahip oldugu nitelikleri,
b) Teminat havuzlarina dahil edilen varliklarin mevcudiyetini korudugunu ve bu varliklarin sahip oldugu
niteliklere iliskin degisiklikleri,
c) Kurul tarafindan zorunlu tutulmasi halinde teminat havuzuna dahil edilen varliklara iliskin kayitlarin ihraççinin
yani sira ayri bir kayit kurulusu nezdinde de tutulmasini,
d) Sekizinci fikrada sayilan sartlara uygunlugu,
izlemek, tespit ettigi hususlar hakkinda, Kurulca belirlenecek usûl ve esaslar çerçevesinde ihraççiya ve Kurula bilgi
vermekle yükümlüdür.
Teminat sorumlusu ihraççidan, kayit kurulusundan ve gerek görülen durumlarda tapu sicil müdürlüklerinden
teminat havuzunda yer alan varliklara iliskin her türlü bilgi ve belgeyi istemeye, ilgili kayitlari incelemeye ve çalisanlardan
bilgi almaya yetkilidir. Ihraççilar, kayit kurulusu ve tapu sicil müdürlükleri teminat sorumlusunun talep ettigi bilgi ve
belgeleri vermekle yükümlüdür. Teminat sorumlusu, talep ettigi bilgi ve belgelere ulasilmasinin engellenmesi halinde,
durumu derhal Kurula bildirmekle yükümlüdür.
Ipotek teminatli menkul kiymetler itfa edilinceye kadar, teminat havuzlarinda yer alan varliklar, teminat amaci
disinda tasarruf edilemez, rehnedilemez, teminat gösterilemez, kamu alacaklarinin tahsili amaci da dahil olmak üzere
haczedilemez ve iflâs masasina dahil edilemez, ayrica bunlar hakkinda ihtiyatî tedbir karari verilemez.
Teminat havuzunda yer alan varliklarin riskten korunmasi amaciyla yapilacak olan sözlesmelerde, teminat havuzu
ve ipotek teminatli menkul kiymetler tasfiye edilinceye kadar, ihraççinin iflâsi durumunda sözlesmenin tek tarafli olarak
feshedilemeyecegine iliskin hüküm bulunmasi zorunludur.
Ihraççinin ipotek teminatli menkul kiymetlerden kaynaklanan yükümlülüklerini vadesinde yerine getirememesi,
yönetiminin kamu kurumlarina devredilmesi, faaliyet izninin kaldirilmasi veya iflâsi halinde teminat havuzundaki
varliklardan elde edilen gelir öncelikle ipotek teminatli menkul kiymet sahiplerine ve teminat havuzunda yer alan
varliklarin riskten korunmasi amaciyla yapilmis olan sözlesmelerin karsi taraflarina yapilacak ödemelerde kullanilir. Bu
durumda Kurul;
a) Tedavüldeki ipotek teminatli menkul kiymetlerin erken itfa edilmesi, teminat havuzundaki varliklarin nakde
dönüstürülmesi ile bunlara iliskin islemleri yürütecek bir idareci atanmasi veya teminat havuzundaki varliklarin tedricî
tasfiyesi ile tedricî tasfiyeye iliskin islemlerin Yatirimcilari Koruma Fonu tarafindan yürütülmesi,
b) Teminat havuzundaki varliklarin, ipotek teminatli menkul kiymetlerden kaynaklanan her türlü yükümlülügü
üstlenecek ihraççi niteligini haiz bir baska kurulusa devredilmesi,
c) Ipotek teminatli menkul kiymetlerden kaynaklanan yükümlülükleri üstlenmeksizin, teminat havuzundaki
varliklarin idaresi ve bu havuzdan elde edilen gelirin ipotek teminatli menkul kiymet sahiplerine ödenmesi islemlerini
yürütecek bir idareci atanmasi,
hususlarinda karar vermeye yetkilidir. Kurul, atanacak idareciye veya Yatirimcilari Koruma Fonuna bu fikra
kapsamindaki hizmetleri karsiliginda teminat havuzundaki varliklardan ödeme yapilmasi hususunda karar vermeye ve
yapilacak ödemenin hesaplanmasina iliskin usûl ve esaslari belirlemeye yetkilidir.
Ihraççinin ipotek teminatli menkul kiymetlerden kaynaklanan ödeme yükümlülügünü yerine getirememesi ve
teminat havuzlarina dahil edilen varliklarin menkul kiymet sahiplerinin alacaklarini karsilamaya yetmemesi halinde,
alacagi teminat havuzundaki varliklarla karsilanmayan ipotek teminatli menkul kiymet sahipleri ihraççinin diger
malvarligina basvurabilir.
3
Ipotek teminatli menkul kiymetlerin ihracinda 13 üncü maddede belirtilen limitler uygulanmaz. Ipotek teminatli
menkul kiymet ihraç limiti, ihraç sartlari, teminat havuzundaki varliklarin riskten korunmasi amaciyla yapilabilecek
sözlesmeler ve bu menkul kiymetlerin Kurul kaydina alinmasina iliskin usûl ve esaslar ile ipotek teminatli menkul
kiymetlerle ilgili diger hususlar Kurulca belirlenir."
MADDE 9 – 2499 sayili Kanuna 13/A maddesinden sonra gelmek üzere asagidaki 13/B maddesi eklenmistir.
"Varlik teminatli menkul kiymetler
MADDE 13/B – Varlik teminatli menkul kiymetler; ihraççilarin genel yükümlülügü niteliginde olan, alacaklar ve
duran varliklarin teminati altinda ihraç edilen borçlanma senetleridir. Varlik teminatli menkul kiymet ihraç edecek
kuruluslar, ihraç limiti, ihraç sartlari, teminat gösterilebilecek alacak ve varlik türleri, teminat gösterilebilecek varliklara
iliskin sinirlamalar, teminat gösterilen alacak ve varliklarin degerlenmesi ve raporlanmasina iliskin usûl ve esaslar Kurulca
belirlenir.
Teminat gösterilen alacak ve varliklarin kayitlarinin tutulmasina iliskin usûl ve esaslar Bankacilik Düzenleme ve
Denetleme Kurulunun uygun görüsü alinmak suretiyle Kurulca belirlenir.
Kurul ihraççinin bir teminat sorumlusu belirlemesini zorunlu tutabilir. Teminat sorumlusu teminat havuzlarina
dahil edilen varliklarin mevcudiyetini ve niteliklerini, teminat havuzlarinin olusturulmasini ve varliklarin teminat
havuzlarinda izlenmesini izlemek, tespit ettigi hususlar hakkinda Kurulca belirlenecek usûl ve esaslar çerçevesinde,
ihraççiya ve Kurula bilgi vermekle yükümlüdür.
Teminat sorumlusu ihraççidan, kayit kurulusundan ve gerek görülen durumlarda tapu sicil müdürlüklerinden
teminat havuzunda yer alan varliklara iliskin her türlü bilgi ve belgeyi istemeye, ilgili kayitlari incelemeye ve çalisanlardan
bilgi almaya yetkilidir. Ihraççilar, kayit kurulusu ve tapu sicil müdürlükleri teminat sorumlusunun talep ettigi bilgi ve
belgeleri vermekle yükümlüdür. Teminat sorumlusu, talep ettigi bilgi ve belgelere ulasmasinin engellenmesi halinde,
durumu derhal Kurula bildirmekle yükümlüdür.
Varlik teminatli menkul kiymetler itfa edilinceye kadar teminat havuzlarinda yer alan varliklar, teminat amaci
disinda tasarruf edilemez, rehnedilemez, teminat gösterilemez, kamu alacaklarinin tahsili amaci da dahil olmak üzere
haczedilemez ve iflâs masasina dahil edilemez, ayrica bunlar hakkinda ihtiyatî tedbir karari verilemez.
Kurul, Bankacilik Düzenleme ve Denetleme Kurulunun uygun görüsü alinmak suretiyle teminat havuzuna dahil
edilen varliklara iliskin kayitlarin ihraççinin yani sira ayri bir kayit kurulusu nezdinde de tutulmasini zorunlu tutabilir.
Teminat sorumlusunun sahip olmasi gereken nitelikler Kurulca belirlenir. Kurul, varlik teminatli menkul kiymet
sahiplerinin haklarinin korunmasi amaciyla teminat sorumlusunun degistirilmesini istemeye veya teminat sorumlusunu
re'sen degistirmeye yetkilidir."
MADDE 10 – 2499 sayili Kanunun 22 nci maddesinin birinci fikrasinin ® bendi asagidaki sekilde degistirilmistir.
"r) Gayrimenkullerin degerlemesini yapabilecek degerleme kurumlarindan sermaye piyasasinda degerleme
faaliyetinde bulunacaklara iliskin sartlari belirlemek ve bu sartlara uyan degerleme kurumlarini listeler halinde ilan etmek;
bu Kanunun 38/A maddesinin birinci fikrasinda tanimlanan konut finansmanindan kaynaklanan alacaklarin takibinde ve
38/A maddesinin dördüncü fikrasi çerçevesinde yapilacak degerlemelerde, ilgili tasinmaz için degerleme yapacak kisi ve
kurumlara iliskin sartlari belirlemek ve bu sartlara uyan kisi ve kurumlari listeler halinde ilan etmek,"
MADDE 11 – 2499 sayili Kanunun 28 inci maddesinin (b) fikrasina ikinci paragrafindan sonra gelmek üzere
asagidaki paragraf eklenmistir.
"Ipotek teminatli menkul kiymetler teminat havuzunun, varlik teminatli menkul kiymetler teminat havuzunun,
konut finansmani fonunun, varlik finansmani fonunun ve yatirim fonunun üçer aylik dönemlerin son isgününde, net varlik
degerlerinin yüzbinde besini asmamak üzere hesaplanacak kayda alma ücreti, izleyen on isgünü içerisinde Özel Hesaba
yatirilir. Bu paragrafta belirtilen orani asmamak kaydiyla kayda alma ücretinin orani Bakanlar Kurulunca belirlenir."
MADDE 12 – 2499 sayili Kanunun 38 inci maddesinden sonra gelmek üzere asagidaki 38/A, 38/B ve 38/C
maddeleri eklenmistir.
"Konut finansmani
MADDE 38/A – Konut finansmani, konut edinmeleri amaciyla tüketicilere kredi kullandirilmasi, konutlarin
finansal kiralama yoluyla tüketicilere kiralanmasi, sahip olduklari konutlarin teminati altinda tüketicilere kredi
kullandirilmasidir. Bu kapsamdaki kredilerin yeniden finansmani amaciyla kullandirilan krediler de konut finansmani
kapsamindadir.
Konut finansmani kuruluslari konut finansmani amaciyla dogrudan tüketiciye kredi kullandiran ya da finansal
kiralama yapan bankalar ile Bankacilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafindan konut finansmani faaliyetinde
bulunmasi uygun görülen finansal kiralama sirketleri ve finansman sirketleridir.
Hazine Müstesarligi konut finansmanina iliskin sigorta sözlesmeleri ile ilgili usûl ve esaslari Türkiye Sigorta ve
Reasürans Sirketleri Birligi'nin, Sanayi ve Ticaret Bakanligi ise konut finansmani kapsamindaki kredilerin yeniden
finansmanina iliskin usûl ve esaslari Türkiye Bankalar Birliginin görüslerini alarak belirlemeye yetkilidir.
Kurul, ihraç edilecek ipotekli sermaye piyasasi araçlarinin dayanagi veya teminati olan kredi ve finansal kiralama
alacaklari için, kredi açilmasi veya finansal kiralama sözlesmesi yapilmasi, bu alacaklarin konut finansman fonu
portföyüne alinmasi ya da ipotek teminatli menkul kiymetlere dayanak olusturan teminat havuzuna dahil edilmesi veya fon
portföyüne alinan ya da teminat havuzuna dahil edilen alacaklarin yeniden degerlenmesi asamalarinda, konut
degerlemesinin gayrimenkul degerleme faaliyeti konusunda yetki verilmis kisi veya kurumlar tarafindan yapilmis olmasini
zorunlu tutmaya yetkilidir.
Konut finansmani fonu
MADDE 38/B – Konut finansmani fonu, ihraç edilen ipotege dayali menkul kiymetler karsiliginda toplanan
paralarla, ipotege dayali menkul kiymet sahipleri hesabina inançli mülkiyet esaslarina göre olusturulan malvarligidir.
Fon kuruculari, fon portföyünde yer alan kredilerin ve bunlarla baglantili islemlerin ödemelerine aracilik edenler,
fon kurma limiti, portföyün riskten korunmasi veya kredi degerliliginin artirilmasi amaciyla yapilan sözlesmeler dahil fon
portföyüne alinabilecek varlik türleri, portföy sinirlamalari ile ipotege dayali menkul kiymetlerin ihraç ve Kurul kaydina
4
alinmasina iliskin usûl ve esaslar Kurulca belirlenir. Kurucular, ihraç edilen ipotege dayali menkul kiymetlere yönelik
garanti verebilirler.
Fonun tüzel kisiligi yoktur, ancak malvarligi kurucunun mal varligindan ayridir. Fon malvarligi, ihraç edilen
ipotege dayali menkul kiymetler itfa edilinceye kadar, baska bir amaçla tasarruf edilemez, rehnedilemez, teminat
gösterilemez, kamu alacaklarinin tahsili amaci da dahil olmak üzere haczedilemez, ihtiyatî tedbir karari verilemez ve iflâs
masasina dahil edilemez.
Fon kurulu, ihraç edilen ipotege dayali menkul kiymetlerin sahiplerinin haklarini koruyacak sekilde fonu temsil
eder ve yönetir. Fon portföyüne alinan varliklarin kayitlarinin dogrulugundan ve bu varliklarin korunmasi ve
saklanmasindan fon kurulu sorumludur. Fon kuruluna iliskin sartlar ile fon varliklarinin yönetimine iliskin usûl ve esaslar
Kurulca belirlenir.
Kurucu, fon kurulu ve ihraç edilen ipotege dayali menkul kiymetlerin sahipleri arasindaki iliskilere bu Kanunda ve
ilgili mevzuatta hüküm bulunmayan hallerde Borçlar Kanununun vekâlet akdi hükümleri uygulanir.
Kurul, fon portföyündeki varliklara iliskin kayitlarin ayri bir kayit kurulusu nezdinde de tutulmasini zorunlu
tutabilir.
Ipotekle teminat altina alinmis bir kredi veya konusu gayrimenkul olan bir finansal kiralama sözlesmesinden
kaynaklanan alacaklarin fon portföyüne alinmasi halinde, kredi veya alacagin fona devredildigi hususu ilgili
gayrimenkulün tapu sicilinde beyanlar hanesine kaydedilir. Kurul, ipotekle teminat altina alinmis bir kredi veya konusu
gayrimenkul olan bir finansal kiralama sözlesmesinden kaynaklanan alacaklarin fon portföyüne alinmasi halinde, ipotegin
veya mülkiyetin; fon hesabina, kurucu adina tapuya tescil ettirilmesini zorunlu tutabilir.
Fon içtüzügü, ipotege dayali menkul kiymetlerin sahipleri, kurucu ve fon kurulu arasinda, fon portföyünün inançli
mülkiyet esaslarina göre saklanmasini ve vekâlet akdi hükümlerine göre yönetimini konu alan iltihakî bir sözlesmedir.
Fon içtüzügü ve Kurulca belirlenecek diger belgelerle birlikte, fon kurulusuna izin verilmesi ve ihraç edilecek
ipotege dayali menkul kiymetlerin kayda alinmasi talebiyle Kurula basvurulmasi zorunludur.
Fon portföyü farkli siniflara ayrilarak bu siniflar üzerine farkli haklar içeren ipotege dayali menkul kiymetler ihraç
edilebilir. Farkli ipotege dayali menkul kiymet ihraçlari ile ihraç edilen ipotege dayali menkul kiymetlerin sahiplerine
verdigi haklara iliskin esaslarin fon içtüzügünde belirlenmesi sarttir.
Kurul, portföydeki varliklarin degerleme esaslarina, fonun faaliyet ve yönetim ilkelerine, birlesmesine, sona
ermesine ve tasfiyesine, fon içtüzügü, fon yönetim sözlesmesi ve saklama sözlesmesinin kapsamina, degistirilmesine,
tescil ve ilanina iliskin usûl ve esaslari belirlemeye yetkilidir.
Kurucu veya fonun geri ödeme güçlügüne düsmesi halinde Kurul, fonun yönetim ve temsilinin Yatirimcilari
Koruma Fonu veya atanacak diger bir fon kurulu tarafindan yürütülmesine veya fonun baska bir kurucuya devredilmesine
karar verebilir. Bu durumda, kurucunun garanti vermis olmasi halinde, ihraç edilen sermaye piyasasi araçlarinin geri
ödemelerinin fon malvarligindan karsilanamayan kisminin tam ve zamaninda yapilmasina iliskin yükümlülügü devam
eder. Kurul, atanacak fon kuruluna veya Yatirimcilari Koruma Fonuna bu fikra kapsamindaki hizmetleri karsiliginda fon
malvarligindan ödeme yapilmasi hususunda karar vermeye ve yapilacak ödemenin hesaplanmasina iliskin usûl ve esaslari
belirlemeye yetkilidir.
Fon kurucusunun iflâsi veya tasfiyesi veya fon kurulu üyelerinin iflâsi halinde Kurul, gerekli tedbirleri almaya
yetkilidir.
Varlik finansmani fonu
MADDE 38/C – Varlik finansmani fonu, ihraç edilen varliga dayali menkul kiymetler karsiliginda toplanan
paralarla, varliga dayali menkul kiymet sahipleri hesabina inançli mülkiyet esaslarina göre olusturulan malvarligidir.
Varlik finansmani fonu portföylerine alinabilecek varliklar Kurulca belirlenir.
Bu Kanunun 38/B maddesinin birinci fikra hükmü disindaki diger fikra hükümleri, varlik finansmani fonlari için
de uygulanir."
MADDE 13 – 2499 sayili Kanunun 39 uncu maddesi asagidaki sekilde degistirilmistir.
"MADDE 39 – Diger sermaye piyasasi kurumlari; kurulus ve faaliyet esaslari Kurulca belirlenen, sermaye piyasasi
araçlarinin takas ve saklanmasi, derecelendirilmesi, ihraççilarin ve sermaye piyasasi kurumlarinin denetlenmesi ile ugrasan
kuruluslar, yatirim danismanligi, portföy yönetimi gibi sermaye piyasasi faaliyetlerini yerine getiren sirketler, varlik
yönetim sirketleri, ipotek finansmani kuruluslari, konut finansmani fonlari, varlik finansmani fonlari, risk sermayesi
yatirim fonlari, risk sermayesi yatirim ortakliklari, vadeli islemler aracilik sirketleri, sermaye piyasasinda faaliyette
bulunacak gayrimenkul degerleme kurumlari ve portföy saklama sirketleridir."
MADDE 14 – 2499 sayili Kanunun 39 uncu maddesinden sonra gelmek üzere asagidaki 39/A maddesi eklenmistir.
"Ipotek finansmani kuruluslari
MADDE 39/A – Ipotek finansmani kuruluslari, münhasiran konut finansmanindan kaynaklanan alacaklarin
devralinmasi, devredilmesi, devralinan alacaklardan olusan varliklarin yönetimi ve alacaklarin teminat olarak alinmasi
suretiyle kaynak temini amaciyla kurulan, sermaye piyasasi kurumu niteligini haiz anonim ortakliklardir. Ipotek
finansmani kuruluslari faaliyetlerinin gerektirdigi risk yönetimi amaçli islemleri yürütebilirler.
Ipotek finansmani kuruluslarinin nakden ve her türlü muvazaadan âri olarak ödenmis sermayeleri 5411 sayili
Bankacilik Kanununda kalkinma ve yatirim bankalari için öngörülen tutardan az olamaz. Kurucularinin ve sermayelerinin
veya oy haklarinin dogrudan veya dolayli olarak yüzde on veya daha fazlasini teskil eden paylar ile bu oranin altinda olsa
dahi yönetim kurullarina üye belirleme imtiyazi veren paylarin sahiplerinin 5411 sayili Bankacilik Kanununda banka
kurucu ortaklari için aranan sartlari tasimalari zorunludur.
Konut finansmanindan kaynaklanan alacaklarin ve diger varliklarin teminat gösterilmesi suretiyle ipotek
finansmani kuruluslarindan kaynak temin edilmesi halinde, teminat gösterilen varliklar, baska bir amaçla tasarruf
edilemez, rehnedilemez, teminat gösterilemez, kamu alacaklarinin tahsili amaci da dahil olmak üzere üçüncü sahislar
tarafindan haczedilemez, ihtiyatî tedbir karari verilemez ve iflâs masasina dahil edilemez. Kurul, Bankacilik Düzenleme ve
Denetleme Kurulunun uygun görüsünü almak suretiyle, teminat gösterilen varliklara iliskin kayitlarin ayri bir kayit
5
kurulusu nezdinde de tutulmasini zorunlu tutabilir.
Ipotek finansmani kuruluslarinin kurulusuna, faaliyet ilke ve esaslarina, faaliyetler itibariyla izin esaslarina, tâbi
olacaklari yükümlülüklere iliskin hususlar, Bankacilik Düzenleme ve Denetleme Kurulunun uygun görüsünü almak
suretiyle, Kurul tarafindan belirlenir. Ipotek finansmani kuruluslarinin kurulus ve faaliyet izni almak üzere Kurula
basvurmasi sarttir. Bankacilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunun gözetim ve denetimine tâbi olan bir kurulusun istirak
etmesi öngörülen ipotek finansmani kuruluslari için kurulus izni alinmak üzere Kurula basvurulmasi halinde, kurulus izni
verilebilmesi için Bankacilik Düzenleme ve Denetleme Kurulunun uygun görüsünün alinmasi zorunludur."
MADDE 15 – 2499 sayili Kanuna 40/C maddesinden sonra gelmek üzere asagidaki 40/D maddesi eklenmistir.
"Türkiye Degerleme Uzmanlari Birligi
MADDE 40/D – Gayrimenkul degerleme uzmanligi lisansina sahip olanlar, tüzel kisiligi haiz kamu kurumu
niteliginde bir meslek kurulusu olan Türkiye Degerleme Uzmanlari Birligine üye olmak için basvurmak zorundadirlar.
Lisans sahibi, lisans almaya hak kazandiginin kendisine tebliginden itibaren üç ay içinde gerekli basvuruyu yapmakla
yükümlüdür. Anilan yükümlülüge uymayan kimselerin lisansi Kurulca iptal edilir.
Türkiye Degerleme Uzmanlari Birligi, gayrimenkul piyasasinin ve gayrimenkul degerleme faaliyetlerinin
gelismesini saglamak üzere arastirmalar yapmak, egitim ve sertifika vermek, Birlik üyelerinin dayanisma ve meslegin
gerektirdigi özen ve disiplin içerisinde çalismalarina yönelik meslek kurallarini ve degerleme standartlarini olusturmak,
haksiz rekabeti önlemek amaciyla gerekli tedbirleri almak, kendisine mevzuatla verilen veya Kurulca belirlenen konularda
düzenlemeler yapmak, yürütmek, denetlemek, Birlik Statüsünde öngörülen disiplin cezalarini vermek, ilgili konularda
üyeleri temsilen ilgili kuruluslarla isbirligi yapmak, mesleki gelismeleri, idari ve yasal düzenlemeleri izleyerek bu konuda
üyeleri aydinlatmakla görevli ve yetkilidir.
Birlik, bölgesel ve ülke genelinde gayrimenkul degerleri konusunda istatistikler olusturur ve yayinlar. Konut
finansmani kapsaminda yapilan degerlemelere iliskin bilgilerin, Birlik tarafindan belirlenecek usûl ve esaslara göre Birlige
iletilmesi zorunludur.
Birlik, alacagi kararlarda ve yapacagi düzenlemelerde, bu Kanuna, Kurul yönetmelik, teblig ve kararlarina ve ilgili
diger mevzuata uymakla yükümlüdür.
Üyeler, Birlik Statüsüne ve Birlikçe alinacak kararlara uymak zorundadirlar.
Birlik, 40/C maddesindeki hükümlere tâbidir."
MADDE 16 – 2499 sayili Kanunun 46/A maddesinin birinci fikrasindan sonra gelmek üzere asagidaki fikra
eklenmistir.
"Kurul, 46 nci maddenin birinci fikrasinin (h) bendi uyarinca tedricî tasfiyesine karar verilmesi halinde ipotek
finansmani kurulusunun tedricî tasfiyesinin Fon tarafindan yürütülmesine, ayrica ihraççinin yükümlülüklerini vadesinde
yerine getirememesi, yükümlülüklerinin toplam degerinin varliklarinin toplam degerini asmasi, yönetiminin kamu
kurumlarina devredilmesi, faaliyet izninin kaldirilmasi veya iflâsi halinde ipotek teminatli menkul kiymetler ve varlik
teminatli menkul kiymetlerin teminati olan varliklardan olusan teminat havuzlari ile kurucusunun veya konut finansmani
fonu veya varlik finansmani fonunun geri ödeme güçlügüne düsmesi halinde konut finansmani fonu ve varlik finansmani
fonu malvarliklarinin tedricî tasfiyesinin veya idaresinin Fon tarafindan yürütülmesine karar verebilir. Bu fikra uyarinca
Fon tarafindan yapilacak tedricî tasfiye ve idareye iliskin harcamalarda Fon gelirlerinden hangilerinin kullanilabilecegi
Kurul tarafindan belirlenir."
MADDE 17 – 2499 sayili Kanuna 46/B maddesinden sonra gelmek üzere asagidaki 46/C maddesi eklenmistir.
" Ipotek finansmani kuruluslarinin tedricî tasfiyesi
MADDE 46/C – Bu Kanunun 46 nci maddesinin birinci fikrasinin (h) bendi uyarinca yetkileri kaldirilan ipotek
finansmani kuruluslarinin tedricî tasfiyelerine Kurulca karar verilebilir. Bu kurumlarin tasfiye islemleri Yatirimcilari
Koruma Fonu tarafindan yürütülür.
Tedricî tasfiyenin amaci, ipotek finansmani kuruluslarinin mal varligini isin niteligine göre aynen veya nakde
çevirmek suretiyle elde edilen bedeli tahsis ederek tasfiye etmektir. Tedricî tasfiye karar ve islemlerinde 6762 sayili Türk
Ticaret Kanunu, 2004 sayili Icra ve Iflâs Kanunu ve diger mevzuatin tasfiye ile ilgili hükümleri uygulanmaz. Ipotek
finansmani kuruluslarinin tedricî tasfiyelerinin uygulama usûl ve esaslari Kurulca belirlenir.
Tedricî tasfiye karari verildikten sonra, ipotek finansmani kurulusunun yasal organlarinin görev ve yetkileri,
tasfiye sonuçlanincaya kadar Yatirimcilari Koruma Fonu tarafindan yerine getirilir. Ancak, 46 nci maddenin birinci
fikrasinin (h) bendi hükmü saklidir.
Hakkinda tedricî tasfiye karari verilen ipotek finansmani kurulusunun ödemeleri durur ve konut finansmani fonlari,
varlik finansmani fonlari malvarliklari ile varlik teminatli menkul kiymetler ve ipotek teminatli menkul kiymetler teminat
havuzlari hariç tüm mal varligi üzerinde, bu karar tarihi itibariyla sadece Fon tarafindan tasarruf edilebilir. Fon, ipotek
finansmani kurulusunun aktif ve pasifini tespit eder. Ipotek finansmani kurulusunun, tasfiye kapsaminda yer alan
yükümlülüklerinden, nakit borçlari, tedricî tasfiye kararinin verildigi tarihteki anapara ve islemis faizleri toplami üzerinden
hesaplanir. Ipotek finansmani kurulusunun tedricî tasfiye kararinin verilmesinden sonra vadesi gelen menkul
kiymetlerinden dogan hak ve borçlari da, vadeleri itibariyla belirlenir. Ipotek finansmani kurulusunun, vadeli borçlarina
vadeden, diger borçlarina ise tedricî tasfiye tarihinden itibaren 3095 sayili Kanunî Faiz ve Temerrüt Faizine Iliskin
Kanunun 2 nci maddesinin üçüncü fikrasinda öngörülen kanunî temerrüt faizi yürütülür. Mevzuat uyarinca ipotek
finansmani kurulusu tarafindan verilmis teminatlar da, aktifin hesabinda dikkate alinir.
Fon, ipotek finansmani kurulusunun tasfiye kapsaminda yer alan gerçek hak sahiplerini ve alacak tutarlarini,
Kuruldaki kayitlar, ipotek finansmani kurulusunun kayitlari, bu kurulusun ilgili oldugu diger resmi ve özel kurumlarin
kayitlari ile güvenilir bulunan diger bilgi ve belgelere dayanarak tespit eder. Icra ve Iflâs Kanununun 278, 279 ve 280 inci
maddelerinde yazili hallerin varligi halinde, Fon tarafindan iptal davasi açilabilir.
Ipotek finansmani kurulusunun malvarligi, tasfiyenin amaci kapsaminda yer alan hak sahiplerinin alacaginin
ödenmesinde kullanilir. Ancak, tasfiye bakiyesi bu alacaklarin tamaminin karsilanmasina yetmezse, ödemeler garameten
yapilir. Bu alacaklar tamamen karsilandiktan sonra artan kisimdan, öncelikle kamu alacaklari ve kalandan Fonun yaptigi
6
tasfiye giderleri nedeniyle dogan alacagi ödenir. Bakiye, diger alacaklilara tahsis edilir. Ipotek finansmani kurulusunun
aktifleri, tasfiyenin amaci kapsamindaki hak sahiplerinin alacaklarini, Fondan yapilan ödemeleri ve tasfiye giderlerini
karsilamaya yetmezse, Fon, Kurulun uygun görüsüyle ipotek finansmani kurulusunun iflâsini isteyebilir."
MADDE 18 – 2499 sayili Kanunun 47 nci maddesinin birinci fikrasinin (A) bendinin (5) numarali alt bendi ile ©
bendi asagidaki sekilde degistirilmistir.
"5. Sermaye piyasasi kurumlarina, bu Kanunun 13/A ve 13/B maddeleri kapsamindaki teminat sorumlularina ve
38/B ve 38/C maddeleri kapsamindaki fon kuruluna; sermaye piyasasi faaliyetleri sebebiyle veya emanetçi sifatiyla veya
idare etmek için veya teminat olarak veyahut her ne nam altinda olursa olsun, kayden veya fiziken tevdi veya teslim edilen
sermaye piyasasi araçlari, nakit ve diger her türlü kiymeti kendisinin veya baskasinin menfaatine satan veya rehneden veya
her ne sekilde olursa olsun kullanan, gizleyen yahut inkâr eyleyen veyahut bu amaca ulasmak ya da bu fiillerini gizlemek
için bilgisayar ortaminda tutulanlar dahil kayitlari tahvil ve tagyir eden ilgili gerçek kisilerle tüzel kisilerin yetkilileri,"
"C) Bu Kanunun 6 nci maddesinin ikinci fikrasina, 7, 9, 10, 10/A, 11, 12 nci maddelerine, 13 üncü maddesinin
besinci fikrasina, 13/A maddesinin ikinci, üçüncü, dördüncü, besinci, altinci, sekizinci, dokuzuncu, onuncu, onbirinci,
onikinci, onüçüncü, ondördüncü ve onbesinci fikralarina, 13/B maddesinin üçüncü, dördüncü ve besinci fikralarina, 14
üncü maddesinin üçüncü fikrasina, 15 inci maddesinin birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü ve besinci fikralarina, 16, 16/A
maddelerine, 25 inci maddesinin (a) bendine, 28 inci maddesinin (b) bendine, 34 üncü maddesine, 38 inci maddesine, 38/A
maddesine, 38/B maddesinin üçüncü, dördüncü, yedinci, dokuzuncu, onuncu ve onikinci fikralarina, 38/C maddesi
kapsaminda 38/B maddesinin üçüncü, dördüncü, yedinci, dokuzuncu, onuncu ve onikinci fikralarina, 39/A maddesine,
40/B ve 40/D maddelerine, 45 inci maddesine, 46 nci maddesinin ikinci ve besinci fikralarina, 46/A, 46/B ve 46/C
maddelerine aykiri hareket edenler binikiyüzelli gün adlî para cezasi ile cezalandirilirlar."
MADDE 19 – 2499 sayili Kanunun 47/A maddesine dördüncü fikrasindan sonra gelmek üzere asagidaki fikra
eklenmistir.
"Kanunun 40/D maddesinin besinci fikrasindaki yükümlülüge uymayan üyelere, Türkiye Degerleme Uzmanlari
Birligi Yönetim Kurulunca bin YTL'den besbin YTL'ye kadar para cezasi verilir. Birlik, verdigi cezalari ilgiliye teblig eder
ve tahsil ve gelir kaydi için Yatirimcilari Koruma Fonuna bildirir."
MADDE 20 – 2499 sayili Kanuna asagidaki geçici maddeler eklenmistir.
"GEÇICI MADDE 10 – Türkiye Degerleme Uzmanlari Birligi Statüsü bu Kanunun yürürlüge girdigi tarihten
itibaren azami iki yil içinde yürürlüge konulur. Gayrimenkul degerleme uzmanligi lisansina sahip olanlar, bu süre
içerisinde Türkiye Degerleme Uzmanlari Birligine üye olmak için Kurula basvurmakla yükümlüdürler.
Bu üyelik basvurulari Kurul tarafindan sonuçlandirilir. Kurul, Birlik Statüsünün yürürlüge girmesini izleyen bir ay
içinde Birlik üyelerini ilk genel kurul toplantisina çagirir. Ilk genel kurula ait masraflar, Birlik organlari olustuktan sonra
Kurula geri ödenmek üzere Kurul tarafindan karsilanir.
GEÇICI MADDE 11 – Bu maddenin yürürlüge girmesinden önce düzenlenmis bulunan ve bu Kanunun 38/A
maddesinin birinci fikrasinda yer alan konut finansmani tanimina uyan kredi ve finansal kiralama sözlesmelerinin tarafi
olan tüketiciler, bu maddenin yürürlüge girmesini takiben üç ay içerisinde, sözlesmenin yapilmis bulundugu konut
finansmani kurulusuna basvuruda bulunarak, sözlesme konusu islemin, bu Kanunun 38/A maddesinde yer alan konut
finansmani tanimi kapsami disinda degerlendirilmesi talebinde bulunabilirler. Süresi içinde talepte bulunmayan
tüketicilerin, bu maddenin yürürlüge girmesinden önce düzenlenmis bulunan sözlesmeleri, bu Kanunun 38/A maddesinin
birinci fikrasi kapsaminda kabul edilir. Bu maddenin yürürlüge girmesinden önce 4077 sayili Tüketicinin Korunmasi
Hakkinda Kanuna göre akdedilen sözlesmelerde, her halükârda borcun vadesinden önce ödenmesi durumunda 4077 sayili
Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fikrasi hükümleri uygulanir.
GEÇICI MADDE 12 - Finansal kiralama sirketleri ve finansman sirketleri, bu Kanunun 38/A maddesinin
yürürlüge girdigi tarihten itibaren alti ay içerisinde konut finansmani faaliyetinde bulunamaz."
MADDE 21 – 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayili Tüketicinin Korunmasi Hakkinda Kanunun 3 üncü maddesine
asagidaki bent eklenmistir.
"r) Konut finansmani kurulusu: 2499 sayili Sermaye Piyasasi Kanununun 38/A maddesinin ikinci fikrasinda
belirtilen kuruluslari,"
MADDE 22 – 4077 sayili Kanunun 4 üncü maddesinin üçüncü fikrasi asagidaki sekilde degistirilmistir.
"Imalatçi-üretici, satici, bayi, acente, ithalatçi ve 10 uncu maddenin besinci fikrasina veya 10/B maddesinin
dokuzuncu fikrasina göre kredi veren, ayipli maldan ve tüketicinin bu maddede yer alan seçimlik haklarindan dolayi
müteselsilen sorumludur. 10/B maddesinin dokuzuncu fikrasina göre kredi veren konut finansmani kurulusunun
sorumlulugu teslim tarihinden itibaren 1 yil süre ve kullandirdigi kredi miktari ile sinirlidir. Konut finansmani kuruluslari
tarafindan 10/B maddesinin dokuzuncu fikrasina göre verilen kredilerin devrolmasi halinde dahi, kredi veren konut
finansmani kurulusunun sorumlulugu devam eder. Krediyi devralan kurulus bu madde kapsaminda sorumlu olmaz. Ayipli
malin neden oldugu zarardan dolayi birden fazla kimse sorumlu oldugu takdirde bunlar müteselsilen sorumludurlar. Satilan
malin ayipli oldugunun bilinmemesi bu sorumlulugu ortadan kaldirmaz."
MADDE 23 – 4077 sayili Kanunun 7 nci maddesinin üçüncü fikrasi asagidaki sekilde degistirilmistir.
"Ilan ve taahhüt edilen mal veya hizmetin teslimatinin veya ifasinin hiç ya da geregi gibi yapilmamasi durumunda,
satici, saglayici, bayi, acente, imalatçi-üretici, ithalatçi ve 10 uncu maddenin besinci fikrasina göre kredi veren
müteselsilen sorumludur. Ilan ve taahhüt edilen konutun teslimatinin hiç, geregi gibi ya da zamaninda yapilmamasi
durumunda, 10/B maddesinin dokuzuncu fikrasina göre kredi veren konut finansmani kurulusu, satici, saglayici, bayi,
acente, imalatçi-üretici, ithalatçi ile birlikte, kullandirdigi kredi miktari kadar müteselsilen sorumludur. Konut finansmani
kuruluslari tarafindan 10/B maddesinin dokuzuncu fikrasina göre verilen kredilerin devrolmasi halinde dahi, kredi veren
konut finansmani kurulusunun sorumlulugu devam eder. Krediyi devralan kurulus bu madde kapsaminda sorumlu olmaz."
MADDE 24 – 4077 sayili Kanuna 10/A maddesinden sonra gelmek üzere asagidaki 10/B maddesi eklenmistir.
"Konut Finansmani Sözlesmeleri
MADDE 10/B – Konut finansmani kuruluslari tüketicilere sözlesme öncesinde kredi veya finansal kiralama
7
islemleri ile ilgili genel bilgiler vermek ve tüketiciye teklif ettikleri kredi veya finansal kiralama sözlesmesinin kosullarini
içeren Sözlesme Öncesi Bilgi Formu vermek zorundadir. Tüketici teklifi kabul edip etmemekte serbesttir.
Konut finansmani kuruluslari tarafindan verilecek genel bilgilerin kapsami ve Sözlesme Öncesi Bilgi Formunun
standartlari ilgili birliklerin görüsü alinmak suretiyle Bakanlik tarafindan belirlenir. Sözlesme Öncesi Bilgi Formunun
tüketiciye verilmesini takip eden bir is günü geçmeden imzalanan sözlesme geçersizdir.
Konut finansmani sözlesmelerinin yazili olarak yapilmasi ve bu sözlesmenin bir nüshasinin tüketiciye verilmesi
zorunludur. Taraflar arasinda akdedilen sözlesmede öngörülen sartlar, sözlesme süresi içerisinde tüketici aleyhine
degistirilemez.
Borçlunun temerrüde düsmesi halinde konut finansmani kurulusu borçluya temerrüt tarihinden itibaren bes is günü
içerisinde iadeli taahhütlü posta yoluyla bildirimde bulunmakla yükümlüdür.
Konut finansmani kurulusu, geri ödemelerin yapilmamasi halinde kalan borcun tümünün ifasini talep etme hakkini
sakli tutmussa, bu hak ancak tüketicinin birbirini izleyen en az iki ödemede temerrüde düsmesi halinde kullanilabilir.
Konut finansmani kurulusunun bu hakkini kullanabilmesi için en az bir ay süre vererek muacceliyet uyarisinda bulunmasi
gerekir.
Finansal kiralama islemlerinde, tüketicinin muacceliyet uyarisinda verilen sürenin sona ermesini takiben, konut
finansmani kurulusu kalan borcun tamamini ifa etme hakkini kullanmak üzere finansal kiralama sözlesmesini feshettigi
takdirde, konutu derhal satisa çikarmakla yükümlüdür. Konut finansmani kurulusu satis öncesinde konut için 2499 sayili
Sermaye Piyasasi Kanununun 22 nci maddesinin birinci fikrasinin ® bendi uyarinca yetki verilmis kisi veya kurumlara
kiymet takdiri yaptirtir. Takdir edilen kiymet, satistan en az on is günü önce tüketiciye bildirilir. Konut finansmani
kurulusu takdir edilen kiymeti dikkate alarak basiretli bir tacir gibi davranmak suretiyle konutun satisini gerçeklestirir.
Tüketici, konut finansmani kurulusunun zararinin konutun satisindan elde edilen bedeli asan kismindan sorumludur.
Konutun satisindan elde edilen bedelin kalan borcu asmasi halinde asan kisim tüketiciye ödenir. Konut finansmanina
yönelik finansal kiralama islemlerinde 3226 sayili Finansal Kiralama Kanununun 7, 25 ve 31 inci maddeleri uygulanmaz.
Konutun satisinin gerçeklestirilmesi ve elde edilen bedelin kalan borcu asan kisminin tüketiciye ödenmesini
takiben tüketici veya zilyedligin devredilmis olmasi halinde zilyedligi elinde bulunduran üçüncü sahislar konutu tahliye
etme yükümlülügü altindadir. Konutun tahliye edilmemesi halinde konut sahibi 2004 sayili Icra ve Iflâs Kanununun 26 nci
ve 27 nci maddeleri uyarinca tüketici veya zilyedligin devredilmis olmasi halinde zilyedligi elinde bulunduran üçüncü
sahislar aleyhine icra yoluna basvurabilir.
Kullanilan finansmanin teminati olarak sahsi teminat verildigi hallerde, konut finansmani kurulusu asil borçluya ve
diger teminatlara basvurmadan, kefilden borcun ifasini isteyemez.
2499 sayili Sermaye Piyasasi Kanununun 38/A maddesinin birinci fikrasinda tanimli konut finansmanindan
kaynaklanan islemlerde kredi veren konut finansmani kurulusu, krediyi belirli bir konutun satin alinmasi ya da belirli bir
satici ile yapilacak satis sözlesmesi sarti ile vermesi durumunda, konutun hiç ya da zamaninda teslim edilmemesi halinde
kredi veren satici ile birlikte, tüketiciye karsi, kullandirilan kredi miktari kadar müteselsilen sorumlu olur. Konut
finansmani kuruluslari tarafindan verilen kredilerin ipotek finansmani kuruluslarina, konut finansmani fonlarina veya
ipotek teminatli menkul kiymet teminat havuzlarina devrolmasi halinde dahi, kredi veren konut finansmani kurulusunun
sorumlulugu devam eder. Krediyi devralan kurulus bu madde kapsaminda sorumlu olmaz.
Konut finansmani kurulusunun ödemeleri bir kiymetli evraka baglamasi ya da kiymetli evrak kabul etmek suretiyle
teminat altina almasi yasaktir. Bu yasaga ragmen tüketiciden bir kiymetli evrak alinacak olursa, tüketici bu kiymetli evraki
konut finansmani kurulusundan geri isteme hakkina sahiptir. Ayrica, konut finansmani kurulusu kiymetli evrakin
baskasina devri sebebiyle tüketicinin ugradigi zarari tazmin etmekle yükümlüdür.
Kredilerde geri ödeme tutarlarinin, finansal kiralama islemlerinde ise kira bedellerinin anaparayi asan kismi bu
madde kapsaminda faiz olarak kabul edilir.
Sözlesmede belirtilmek suretiyle konut finansmanina yönelik kredilerde ve finansal kiralama islemlerinde faiz
orani sabit, degisken veya ayni kredi için her iki yöntem esas alinmak suretiyle belirlenebilir. Oranin sabit olarak
belirlenmesi halinde sözlesmede baslangiçta belirlenen oran her iki tarafin ortak rizasi disinda degistirilemez. Oranin
degisken olarak belirlenmesi halinde ise, baslangiçta sözlesmede belirlenen oran, dönemsel geri ödeme tutari yine
baslangiçta sözlesmede belirlenecek olan azami dönemsel geri ödeme tutarini asmamak kosuluyla ve yine sözlesmede
belirlenecek yurt içinde veya yurt disinda genel kabul görmüs ve yaygin olarak kullanilan bir endeks baz alinarak
degistirilebilir. Oranlarin degisken olarak belirlenmesi halinde bu yöntemin muhtemel etkileri konusunda tüketicilerin
bilgilendirilmesi sarttir. Bu amaçlarla kullanilabilecek referans faizler ve endeksler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi,
tüketicilerin bilgilendirilme yöntemlerine iliskin usûl ve esaslar ise Bakanlik tarafindan belirlenir.
Tüketici, konut finansmani kurulusuna borçlandigi toplam miktari önceden ödeyebilecegi gibi ayni zamanda bir ya
da birden çok ödemeyi vadesinden önce yapabilir. Her iki durumda da konut finansmani kurulusu, vadesinden önce ödenen
taksitler için gerekli faiz indirimini yapmakla yükümlüdür. Ödenen miktara göre gerekli faiz indiriminin ve kredinin
tüketiciye yillik maliyet oraninin hesaplanmasinda Bakanlik tarafindan çikartilan ilgili yönetmelik hükümleri uygulanir.
Faiz oraninin sabit olarak belirlenmesi halinde, sözlesmede yer verilmek suretiyle, bir ya da birden fazla ödemenin
vadesinden önce yapilmasi durumunda konut finansmani kurulusu tarafindan tüketiciden erken ödeme ücreti talep
edilebilir. Erken ödeme ücreti gerekli faiz indirimi yapilarak hesaplanan ve tüketici tarafindan konut finansmani
kurulusuna erken ödenen tutarin yüzde ikisini geçemez. Oranlarin degisken olarak belirlenmesi halinde tüketiciden erken
ödeme ücreti talep edilemez.
Konut finansmani sözlesmelerinde asgari olarak asagidaki unsurlara yer verilmesi zorunludur:
a) Konut kredisi sözlesmeleri için kredi tutari, finansal kiralama sözlesmeleri için toplam kira bedeli,
b) Kredi sözlesmeleri için üzerine ipotek tesis edilen konuta, finansal kiralama sözlesmeleri için finansal
kiralamaya konu olan konuta iliskin bilgiler,
c) Yillik faiz orani ve yillik maliyet orani (degisken faizli sözlesmelerde yillik faiz orani ve yillik maliyet orani
baslangiç ve azami faiz orani için ayri ayri hesaplanir),
8
d) Toplam borç tutarinin anapara, faiz ve diger giderler itibariyla dagilimi (degisken faizli sözlesmelerde baslangiç
faiz orani veya kira bedeli ve azami faiz orani veya kira bedeli esas alinarak hesaplanacak toplam borç tutarlari),
e) Degisken faizli sözlesmelerde baz alinan endeks ve faiz oranindaki veya kira bedellerindeki degismenin
hesaplanma yöntemi,
f) Ilk yil için dönemsel olarak, kalan yillar için yillik olarak hazirlanan, ödenen anapara, ödenen faiz, diger
giderler, kalan anapara, ilgili dönemler için geri ödeme veya kira bedellerinin yer aldigi ödeme plani (Degisken faizli
sözlesmelerde, baslangiç ve azami faiz oranlari kullanilarak iki ayri ödeme plani olusturulur.),
g) Geri ödeme veya kira ödeme sayisi, ödeme tarihleri, belirlenen ödeme tarihinin resmi tatile gelmesi durumunda
ödemelerin ne zaman yapilacagi, ilk ve son ödeme tarihleri,
h) Istenecek teminatlar,
i) Ödemelerde temerrüde düsülmesi halinde, kredi sözlesmeleri için akdi faiz oraninin (degisken faizli
sözlesmelerde cari faiz oraninin) yüzde otuz fazlasini geçmemek üzere gecikme faizi orani, finansal kiralama sözlesmeleri
için uygulanacak gecikme faiz orani,
j) Borçlunun temerrüde düsmesinin hukuki sonuçlari,
k) Kredi geri ödemelerinin veya kira ödemelerinin vadesinden önce yapilmasina iliskin sartlar ve sabit faizli
sözlesmelerde erken ödeme ücreti öngörülmekte ise hesaplanmasina iliskin esaslar,
l) Kredinin veya kira bedellerinin yabanci para birimi cinsinden belirlenmesi durumunda, kira ve geri ödeme
tutarlari ile toplam borç tutarinin hesaplanmasinda, hangi tarihteki kurun dikkate alinacagina iliskin sartlar,
m) Sözlesmeye konu olan konutta kiymet takdiri yapilmasini gerektirebilecek haller ve kiymet takdirinin kimler
tarafindan yapilabilecegi,
n) Varsa sözlesmeye konu olan konuta iliskin sigorta bilgileri.
Tüketiciye gönderilecek dönemsel ödeme dekontlarinda ödemelerin onbesinci fikranin (d) bendinde yer aldigi
sekliyle dagilimina ve kalan borç miktarina yer verilir.
Bu maddenin uygulanmasinda, konut yapi kooperatiflerinin gerçek kisi ortaklari tüketici kabul edilir."
MADDE 25 – 4077 sayili Kanunun 25 inci maddesinin ikinci fikrasinda yer alan "10/A maddesinde," ibaresinden
sonra gelmek üzere "10/B maddesinde," ibaresi eklenmistir.
MADDE 26 – 10/6/1985 tarihli ve 3226 sayili Finansal Kiralama Kanununun 15 inci maddesine asagidaki fikralar
eklenmistir.
"Ancak, tüketicilerin konut edinmesine veya yatirimlara finansman saglayan finansal kiralama islemlerinde kiraci,
kiracilik sifatini ve/veya sözlesmeden dogan hak ve/veya yükümlülüklerini, kiralayandan yazili izin alinmasi kaydiyla
devredebilir. Is bu devir nedeniyle finansal kiralama sözlesmesinde yapilan kiraci degisikligi, bu Kanunun 8 inci maddesi
çerçevesinde tescil edilir veya serh olunur.
Konut finansmani kapsaminda yapilan finansal kiralama islemlerinde kiraci, kiralayana bilgi vermek, diger
finansal kiralama islemlerinde ise sözlesmede hüküm bulunmak kaydiyla finansal kiralama konusu malin zilyetligini bir
baskasina devredebilir."
MADDE 27 – 2/3/1984 tarihli ve 2985 sayili Toplu Konut Kanununa asagidaki ek madde eklenmistir.
"EK MADDE 10 – Toplu Konut Idaresi Baskanliginin konut satisindan kaynaklanan ipotekli veya ipoteksiz
alacaklari, ipotek finansmani kuruluslari tarafindan devralinabilir ve devredilebilir."
MADDE 28 – 31/12/1960 tarihli ve 193 sayili Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fikrasinin (1) ve (5) numarali
bentleri asagidaki sekilde degistirilmistir.
"1. Her nevi hisse senetlerinin kâr paylari (kurucu hisse senetleri ve diger intifa hisse senetlerine verilen kâr paylari
ve pay sahiplerine hazirlik dönemi için faiz olarak veya baska adlarla yapilan her türlü ödemeler ile Sermaye Piyasasi
Kanununa göre kurulan yatirim fonlari katilma belgelerine ödenen kâr paylari ile konut finansmani fonlarini temsilen ihraç
edilen ipotege dayali menkul kiymetlere ve varlik finansmani fonlarini temsilen ihraç edilen varliga dayali menkul
kiymetlere ödenen faiz, kâr payi veya benzeri gelirler dahil.);"
"5. Her nevi tahvil (ipotek finansmani kuruluslari ve konut finansmani kuruluslari tarafindan ihraç edilen ipotege
dayali menkul kiymetler hariç ipotekli sermaye piyasasi araçlari, varlik teminatli menkul kiymetler dahil) ve Hazine
bonosu faizleri ile Toplu Konut Idaresi, Kamu Ortakligi Idaresi ve Özellestirme Idaresince çikarilan menkul kiymetlerden
saglanan gelirler (Döviz cinsinden yahut dövize, altina veya baska bir degere endeksli menkul kiymetlerin itfasi sirasinda
olusan deger artislari irat sayilmaz.);"
MADDE 29 – 193 sayili Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fikrasinin (7) numarali bendinin € alt bendinden
sonra gelmek üzere asagidaki alt bent eklenmis ve mevcut (f) alt bendi (g) alt bendi olarak teselsül ettirilmistir.
"f) Ipotek finansmani kuruluslari ve konut finansmani kuruluslari tarafindan ihraç edilen ipotekli sermaye piyasasi
araçlarindan elde edilen kâr payi ve faiz gelirlerinden,"
MADDE 30 – 13/7/1956 tarihli ve 6802 sayili Gider Vergileri Kanununun 29 uncu maddesinin (i) ve (u) bendi
asagidaki sekilde degistirilmis ve maddeye asagidaki bent eklenmistir.
"i) Emeklilik sözlesmeleri, hayat sigortalari (hayat sigortalarinda ferdi kaza, hastalik sonucu maluliyet ve tehlikeli
hastaliklar teminatlarinin da ek teminat olarak verildigi sözlesmeler dahil) ve saglik sigortalari ile ihracata ait nakliyat
sigortalarinda ve 2499 sayili Sermaye Piyasasi Kanununun 38/A maddesinin birinci fikrasinda tanimlanan konut
finansmani kapsaminda yapilan sigortalarda sözlesme ve poliçe üzerinden alinan paralar"
"u) Bankalar, sigorta sirketleri, emeklilik sirketleri ve ipotek finansmani kuruluslarinin kuruluslarinda veya
sermayelerini artirdiklari sirada çikardiklari hisse senetlerinin itibarî degerlerinin üzerinde elden çikarilmasi sonucu kendi
lehlerine kalan paralar,"
"y) Ipotek finansmani kuruluslarinin, konut finansmani kuruluslarinin ve konut finansmani fonlarinin, 2499 sayili
Sermaye Piyasasi Kanununun 38/A maddesinin birinci fikrasinda tanimlanan konut finansmani kapsaminda yaptiklari tüm
islemler dolayisiyla lehe alinan paralar."
MADDE 31 – 2/7/1964 tarihli ve 492 sayili Harçlar Kanununun 59 uncu maddesinin birinci fikrasina asagidaki
9
bentler eklenmistir.
"o) Konut finansmani kuruluslari ve ipotek finansmani kuruluslari tarafindan 2499 sayili Sermaye Piyasasi
Kanununun 38/A maddesinde tanimlanan konut finansmani kapsaminda tesis olunacak ipotek islemleri,
p) 2499 sayili Sermaye Piyasasi Kanununun 38/A maddesinde tanimlanan konut finansmani amaciyla yapilacak
finansal kiralamalarda kiralanan konutlarin kiraciya devri,
r) Toplu Konut Idaresi Baskanligi tarafindan konut satislari nedeniyle tesis olunacak ipotek islemleri."
MADDE 32 – A) 492 sayili Kanuna bagli (1) sayili tarifenin "(A) Mahkeme Harçlari" baslikli bölümünün "IIIKarar
ve ilam harci" baslikli fikrasinin "1. Nispi harç" baslikli bendinin, € alt bendinden sonra gelmek üzere asagidaki alt
bent eklenmistir.
"f) Konusu belli bir degerle ilgili bulunan davalarda ve 2499 sayili Sermaye Piyasasi Kanununun 38/A maddesinin
birinci fikrasinda tanimlanan konut finansmanindan kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut Idaresi Baskanliginin rehinle
temin edilmis alacaklarinin takibinde, ihalenin feshi talepleri ile ilgili olarak esas hakkinda karar verilmesi halinde hüküm
altina alinan anlasmazlik konusu deger üzerinden Binde 54
Bakanlar Kurulu, dava çesitleri itibariyla birlikte veya ayri ayri olmak üzere bu alt bentte yazili nispeti binde 10'a
kadar indirmeye veya Kanunda yazili nispete kadar çikarmaya yetkilidir."
B) 492 sayili Kanuna bagli (1) sayili tarifenin "(B) Icra ve iflâs harçlari" bölümünün "I-Icra harçlari" baslikli
fikrasinin "3. Degeri belli olan icra takiplerinde tahsil harci, deger üzerinden:" baslikli bendinin sonuna asagidaki alt bent
eklenmistir.
"h) 2499 sayili Sermaye Piyasasi Kanununun 38/A maddesinin birinci fikrasinda tanimlanan konut finansmanindan
kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut Idaresi Baskanliginin rehinle temin edilmis alacaklarinin takibinde, bu bentte
belirtilen tahsil harçlari dörtte biri oraninda uygulanir."
MADDE 33 – 492 sayili Kanuna bagli (8) sayili tarifenin "XI. Finansal faaliyet harçlari" bölümünün (10) numarali
fikrasi yürürlükten kaldirilmistir.
MADDE 34 – 1/7/1964 tarihli ve 488 sayili Damga Vergisi Kanununa bagli (2) sayili tablonun "IV-Ticari ve
medeni islerle ilgili kagitlar" baslikli bölümüne asagidaki (36) numarali fikra, "V-Kurumlarla ilgili kagitlar" baslikli
bölümüne ise asagidaki (23) ve (24) numarali fikralar eklenmistir.
"36. Sermaye piyasasi araçlarinin ihracina iliskin olarak düzenlenen makbuz ve kagitlar, konut finansmani
kuruluslarinin konut finansmani islemleri ve bu kuruluslarin ipotekli sermaye piyasasi araçlari, varlik teminatli menkul
kiymetler ve varlik finansmani fonlarini temsilen menkul kiymet ihraci ve bu ihraca konu teminatlarla ilgili olarak
düzenlenen makbuz ve kagitlar."
"23. Ipotek finansmani kuruluslari ile konut finansmani fonlarinin kurulus ve ipotekli sermaye piyasasi araçlari,
varlik teminatli menkul kiymetler ve varlik finansmani fonlarini temsil eden menkul kiymetlerin ihraci ve ihraca konu
teminatlardan kaynaklananlar dahil her türlü islemleri ile ilgili olarak düzenlenen ve damga vergisi bu kuruluslar veya
fonlar tarafindan ödenmesi gereken makbuz ve kagitlar.
24. Toplu Konut Idaresi Baskanliginin menkul kiymet ihraci ve ihraca konu teminatlardan kaynaklananlar dahil
her türlü islemleri ile ilgili olarak düzenlenen ve damga vergisi bu kurulus tarafindan ödenmesi gereken makbuz ve
kagitlar."
MADDE 35 – 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayili Katma Deger Vergisi Kanununun 17 nci maddesinin (4) numarali
fikrasina asagidaki bent eklenmistir.
"s) 2499 sayili Sermaye Piyasasi Kanununun 38/A maddesinde tanimlanan konut finansmani amaciyla teminat
gösterilen veya ipotek konulan konutun, konut finansman kuruluslari, Toplu Konut Idaresi Baskanligi, ipotek finansmani
kuruluslari ya da üçüncü kisilere teslimi (müzayede mahallinde yapilan satislar dahil) ile bu sekilde alinan konutun, konut
finansman kuruluslari, Toplu Konut Idaresi Baskanligi veya ipotek finansmani kuruluslari tarafindan teslimi (müzayede
mahallinde yapilan satisi dahil)."
MADDE 36 – Bu Kanun yayimi tarihinde yürürlüge girer.
MADDE 37 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. |
|
|
|
|
|